مسجد حیدریه قزوین (جا صغیر) یکی از قدیمی ترین آثار تاریخی شهر قزوین است.قدمت این مسجد به دوران قبل از اسلام باز می گردد، زمانی که این مکان یک آتشکده زرتشتی بوده است. پس از زلزله در سال ۴۹۸ هجری شمسی به فرمان امیر خمار تاش (وزیر سلطان ملکشاه سلجوقی) این مکان بازسازی شد. برخی ساخت مسجد را مربوط به قرن دوم هجری می دانند و احتمال می دهند این همان مسجدی باشد که امام رائفی و حمد الله مستوفی از آن به عنوان جامع اصحاب ابوحنیفه یاد کرده اند.
گچ بری های مسجد حیدریه بسیار به گچ بری های مسجد جامع عتیق قزوین شباهت دارد، که این موضوع می تواند گواهی بر واحد بودن استاد کار این دو بنا باشد.
بنا به گفته های حمد الله مستوفی، مرحوم خواجه عزالدین حنفی سازنده طاق بزرگ محراب مسجد بوده، که این طاق تا زمان صفویان نیز پابرجا بوده است.
مسجد حیدریه در دوران قاجار به واسطه ی افزودن ایوانی در مقابل شبستان و حجره هایی در اطراف مسجد برای سکونت طلاب، تا اندازه ای رونق گرفت.
در اثر تخریب گنبد رفیع مقصوره و به منظور حفاظت ظرایف تزیینات آن، سقفی به صورت شیروانی بر آن بنا نمودند. سقف شبستان مسجد مسطح است که به کمک تخته های چوبی مربع شکل پوشیده شده است.
دیواره های داخلی مسجد حیدریه با طاق نماهای مقرنس دار و کتیبه های بسیار زیبا پوشیده شده است. بنای مسجد، آجری و درز آجر ها با ظرافت با گچ بند کشی شده اند.
کتیبه های شش طاق نمای کوچک این مسجد، آیات سوره حشر است که با خط نسخ به صورت برجسته گچ بری شده است.
یک کتیبه به خط کوفی در امتداد تمامی ایوان مسجد وجود دارد که شبیه کتیبه مقصوره مسجد جامع کبیر قزوین است. محرابی در دیوار جنوبی مسجد حیدریه قرار دارد که شش کتیبه به خط نسخ و کوفی، کوفی گلدار، کوفی گل و برگدار و کوفی پیچیده در اطراف آن و در داخل باندها قرار دارند.
تزیینات مسجد حیدریه که از آن جمله می توان به گچ بری کتیبه ها اشاره کرد، در نوع خود بی نظیر است.
هماهنگی بین طرح های پیچیده گچبری و طرح های ساده آجرکاری جلوه ای بسیار تماشایی و کم نظیر از هنر ایرانی را به نمایش گذاشته است.